“Sizce son yüzyılın yazılmış en güzel romanı hangisidir?” diye sorulunca Yaşar Kemal, Erich Maria Remarque nin “Batı Cephesinde Yeni Birşey Yok” romanının adını vermiş.
Remarque gençliğinin ilk yıllarında köy öğretmenliği yapmıştır. Okumaya düşkün olan Remarque gittiği yerlerde büyük düşünceler ileri sürmekte, öğretmenleri bile onu dinlemeye gelmektedirler. Yaptığı konuşmalar yüzünden öğretmenliği tehlikeye girer. Öğretmen yardımcısı, Remarque nin Kızıl ayaklanmalara katılan bir Spartakist olduğunu yaymaya çalışır. Remarque, “Spartakistlerin hareketlerine hiç katılmadım, bunu belgelerle kanıtlamak zorundasınız” diyerek kendini savunur.
Yirmibir yaşında öğretmenlik görevini bırakır ve çeşitli işlerde çalışır. Batı Cephesi romanını bastırmak için bir çok yayınevine kopyalar gönderir. Nihayet bir yayınevi kitabı basmayı kabul eder. Her gün yüzlerce okur mektubu, Remarque nin yazdıklarını doğrular ve savaşın tıpkı böyle bir şey olduğunu söyler. 1929 yılında kitabın satışı yarım milyonu aşarak rekor kırar, ertesi yıl bütün dünya dillerine çevrilir.
Remarque, savaş karşıtı hümanist bir yazardır, yaşadığı dönemin sorumluluğunu romanlarında yerine getirmiş, insan sevgisinin yok edildiği bir ortamda insanlığa olan umut yitmesin diye adeta haykırırcasına kitaplar yazmıştır. Buna rağmen Naziler iktidara gelir gelmez ülkesini terk eder ve otuz yıl Almanya ya gelmez. Naziler kitaplarını yakar, kız kardeşi Elfriede yi siyasi suçlu olarak idam ederler.
Soruya ben yanıt verseydim eğer - henüz okumadığım binlerce kitap olmasına rağmen- bu güne kadar okuduklarım arasında oyumu Yaşar Kemal in İnce Memed i için kullanırdım. İnce Memed Türk edebiyatının bir destanı, bir ağıtıdır... Anadolu insanlarının hikayesini anlatır, geri kalmışlığını, cesaretini, sevgisini, acısını tek tek ortaya koyar. Dört cildi bir çırpıda okuyup bitirebilirsiniz, karakterleri o denli canlıdır ki onları Çukurova da hala yaşıyor sanabilirsiniz ...
Bir şey daha merak ediyorum, acaba bu kitabı ana dili Türkçe olan kaç kişi okumuştur ?
Düşünün ki bir ülkede adamın biri sizin dilinizde bir kitap yazıyor her on yılda bir, bir cildini tamamlıyor, şimdilik bu kitap dört cilt, dolayısıyla yazımı bile 40 yıl almış. Belki önümüzdeki yıllarda Yaşar Kemal bu da beşinci cilt diye önümüze İnce Memed 5 diye bir kitap koyacaktır, kim bilir ?
Doğrusu tüm zamanların en iyi kitabını yazan bir yazarın dilini konuştuğum ve anladığım için mutluyum...
5 Ağustos 2011
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder